Zbog čega je protein u ishrani važan?
O proteinu se u poslednje vreme govori više nego ikada. Iako se o važnosti proteina najčešće govori u sportskim krugovima, zbog njegove funkcije izgradnje mišića, protein je neophodan apsolutno svakom živom biću u manjoj ili većoj meri. Proteini su izgrađeni od aminokiselina, od kojih je čak 9 esencijalni nutrijent, što znači da čovek ne može da živi bez njih.
Ovo dovoljno govori o važnosti proteina za ljudsko telo, kao i značaju zadovoljenja dnevnih potreba organizma za ovim makronutijentom. Na tržištu se danas mogu pronaći ukusni proizvodi kakav je Imlek proteinski šejk, koji pomaže da se optimalni unos proteina u toku dana dostigne sa lakoćom.
Nastavite da čitate i saznajte sve o važnim funckijama proteina za organizam, te kako da znate da ste uneli potrebne količine proteina kroz svoju ishranu i koji su najbolji izvori ovog makronutrijenta.
Brojne važne funckije proteina za organizam
Protein je, uz masti i ugljene hidrate, jedan od tri osnovna makronutrijenta. Makronutrijenti su hemijska jedinjenja koje ljudi unose putem hrane u organizam, a neophodna su za nesmetano funckionisanje određenih metaboličkih procesa i pružanja energije telu.
Protein takođe učestvuje u izgradnji kostiju, mišića i različitih telesnih tkiva. Zapravo, učestvuje u gotovo svakom ćelijskom procesu u telu, on pomaže reparaciji ćelija, formira krvne ćelije i ima važnu ulogu u imunskom odgovoru. Proteini pomažu izgradnju imunoglobulina, odnosno antitela koja se bore protiv različitih infekcija.
Antitela su za zapravo proteini u krvi koji štite telo od štetnih napadača poput bakterija i virusa. Bez ovih antitela, strani napadači bi sa lakoćom mogli da naseljavaju i da se šire organizmom čoveka. Proteini zato, imaju ključnu ulogu u imunskom odgovoru.
Proteini poput hemoglobina, imaju važnu ulogu u prenošenju ostalih važnih supstanci kao što su šećer, holesterol i kiseonik kroz krvotok do ćelija, van ćelija i između njih. Primera radi, hemoglobin, koji prenosi kiseonik iz pluća do organskih tkiva jeste protein.
Izvori proteina – gde se sve može naći ovaj nutrijent
Proteini imaju još brojne funkcije u telu, između ostalog i proizvodnju energije. Proteini sadrže četiri kalorije na gram, a mogu se naći u namirnicama životinjskog, kao i biljnog porekla. Adekvatan dnevni unos proteina je posebno važan za ljude koji žele da redukuju svoju težinu, budući da proteini prolongiraju osećaj sitosti.
I proteini biljnog i proteini životinjskog porekla predstavljaju dobar izvor proteina, ali je važno biti oprezan, jer iako namirnice biljnog porekla mogu biti dobar izvor proteina, one nemaju i esencijalne amino kiseline u svom sastavu. Zbog toga se ovakav protein ne smatra kompletnim, pa je važno kombinovati proteine biljne i životinjske porekla.
S druge strane, kompletnim proteinima smatraju se brojne namirnice životinjskog porekla među kojima su:
Od namirnica biljnog porekla, najbogatije proteinom su mahunarke, integralne žitarice, ovas, semenke, i orašasto voće. Ukoliko ne jedete meso, važno je da pored ovih proteina, budući da nisu kompletni, unosite druge namirnice bogate esencijalnim aminokiselinama.
Protein možete uneti i kroz različite proizvode poput šejkova i proteina u prahu. Ovi proizvodi su posebno korisni za ljude koji žele da dobiju na mišićnoj masi.
Koliki je optimalan dnevni unos proteina za prosečnu osobu?
Optimalan dnevni unos proteina zavisi od brojnih faktora – pola, uzrasta, težine, fizičke aktivnosti, kao i individualnih ciljeva. Pa će tako, čoveku koji želi da izgradi veću mišićnu masu biti potreban veći unos proteina negoli nekom ko nema takve namere.
U svakom slučaju, smatra se da osoba koja vodi sedentaran, neaktivan život treba da unosi oko 0.8 grama proteina po kilogramu težine. To bi značilo da prosečan muškarac treba da konzumira oko 56 grama proteina dnevno, dok prosečna neaktivna žena 46 grama.
Ukoliko vam računanje nije omiljeno, možete se poslužiti i vizuelnim trikom. Naime, ukoliko se pitate koja količina proteina vam je potrebna za jedan obrok, upotrebite dlan da izmerite. Obično će komad mesa za obrok koji sadrži dovoljno proteina, biti otprilike veličine vašeg dlana!
Iako se povećani unos proteina u nekim slučajevima, kao što je vrlo aktivan život, preporučuje, trudite se da ne preterujete sa unosom. Duži period unošenja prekomerne količine proteina tokom dana, može dovesti do nekih neželjenih dejstava kao što su problemi sa bubrezima i ugrožavanje njihove funkcije.
Zbog toga zaključujemo – proteini su neophodni u svakom izbalansiranoj ishrani, i imaju brojne pozitivne efekte po naše zdravlje. Ipak, njegov unos treba da bude optimalan, te nemojte preterivati, jer na taj način nećete iskoristiti pun potencijal ovog esencijalnog nutrijenta.
Izvori fotografija:
https://unsplash.com/photos/CJarbDnrdfs
