Kristina Kovačević o primeni probiotika u trudnoći
Probiotici su živi mikroorganizmi koji, kada se daju u odgovarajućim količinama, deluju povoljno na zdravlje domaćina, a čija je dobrobit pokazana u kontrolisanim studijama. Ovi živi organizmi mogu se naći u određenim namirnicama i pićima kao što su jogurt i kefir, ali bi u cilju terapije i prevencije trebalo ih unositi u vidu adekvatnog probiotskog preparata. Pozitivni efekti primene probiotskih preparata su dokumentovani kod različitih indikacija, kao što su putničaka i antibiotska dijareja, koje se neretko javljaju i kod trudnica, objašnjava specijalista farmacije Kristina Kovačević:
– Ono što će možda uskoro biti dodato na spisak pozitivnih učinaka probiotskih preparata je da i značajno poboljšavaju simptome mučnine, povraćanja i zatvora povezanih sa trudnoćom. Tokom trudnoće, hormoni poput estrogena i progesterona se povećavaju, što dovodi do mnogih fizičkih promena. Ova povećanja takođe mogu da promene mikrobiom creva, što utiče na funkcije digestivnog sistema i izaziva neželjene simptome kao što su mučnina, povraćanje i opstipacija – napominje Kovačević.
U studiji objavljenoj u časopisu Nutrients u novembru 2021. godine, istraživači su pokušali da utvrde da li suplementacija probiotikom može biti korisna za gastrointestinalnu funkciju tokom trudnoće. Ispitivanjeje trajalo 16 dana i u njemu je učestvovalo ukupno 32 učesnice, koje su uzimale probiotičku kapsulu dva puta dnevno u dva ciklusa sa po šest dana između kojih su imale dva dana pauze:
– Probiotici koje su učesnice dobijale su uglavnom sadržavali Lactobacillus, a svaka kapsula je sadržala približno 10 milijardi živih kultura u vreme proizvodnje. Tokom trajanja studije sprovođena su svakodnevna istraživanja radi praćenja gastrointestinalne funkcije i kvaliteta života. Učesnice su vodile dnevnik zapažanja svojih simptoma tokom trajanja studije čime je dobijeno ukupno 535 zapažanja koje su istraživači mogli statistički proceniti. Učesnice su takođe dale uzorke fecesa pre i tokom studije. Uzorci su analizirani da bi se identifikovali tip i broj mikroorganizama i različiti nusprodukti varenja. Ispitivanje uzoraka je pokazalo da probiotici povećavaju bakterije koje proizvode hidrolazu žučne soli, što može objasniti zašto su ovi preparati smanjili mučninu i povraćanje tokom studije. Podaci su otkrili da suplementacija probioticima značajno smanjuje težinu mučnine, povraćanja, zatvora i poboljšava kvalitet života.
Naravno trudnoća sama po sebi donosi bezbroj pitanja koja se često tiču ograničenja, sme li se ovo jesti, sme li se ovo piti, pa tako i koliko je bezbedna i efikasna primena probiotika u trudnoći.
Veliki pregled iz 2018. koji je uključivao 49 publikacija otkrio je da uzimanje probiotičkih suplemenata tokom trudnoće nije povezano sa povećanim rizikom od prevremenog porođaja ili drugih štetnih ishoda po majku ili bebu. Slično tome, mnoge druge studije pokazuju da je upotreba probiotika dobro tolerisana u trudnoći i tokom dojenja:
– Pregled iz 2020. koji je procenjivao bezbednost probiotika u trudnoći i kod novorođenčadi otkrio je neželjene efekte u tri od 21 uključene studije. Uz to, sve 3 studije sa prijavljenim neželjenim efektom bile su kod upotrebe probiotika kod novorođenčadi, a ne tokom trudnoće. Studije su otkrile da su probiotici bezbedna alternativa u trudnoći i kod novorođenčadi rođenih u terminu, ali je potrebno više istraživanja, posebno u najugroženijim populacijama kao što su bebe rođene pre termina ili one rođene sa malom porođajnom težinom – zaključuje Kovačević.
